Giáo trình trình biên dịch ngôn ngữ máy tính
Nói một cách đơn giản, trình biên dịch là một chương trình làm nhiệm vụ đọc một chương trình được viết bằng một ngôn ngữ – ngôn ngữ nguồn (source language) – rồi dịch nó thành một chương trình tương đương ở một ngôn ngữ khác – ngôn ngữ đích (target languague). Một phần quan trọng trong quá trình dịch là ghi nhận lại các lỗi có trong chương trình nguồn để thông báo lại cho người viết chương trình
Mô hình phân tích – tổng hợp của một trình biên dịch
Chương trình dịch thường bao gồm hai quá trình : phân tích và tổng hợp
- Phân tích → đặc tả trung gian
- Tổng hợp → chương trình đích
Trong quá trình phân tích chương trình nguồn sẽ được phân rã thành một cấu trúc phân cấp, thường là dạng cây – cây cú pháp (syntax tree) mà trong đó có mỗi nút là một toán tử và các nhánh con là các toán hạng.
Ngoài trình biên dịch, chúng ta có thể cần dùng nhiều chương trình khác nữa để tạo ra một chương trình đích có thể thực thi được (executable). Các chương trình đó gồm: Bộ tiền xử lý, Trình dịch hợp ngữ, Bộ tải và soạn thảo liên kết.
Một chương trình nguồn có thể được phân thành các module và được lưu trong các tập tin riêng rẻ. Công việc tập hợp lại các tập tin này thường được giao cho một chương trình riêng biệt gọi là bộ tiền xử lý (preprocessor). Bộ tiền xử lý có thể “bung” các ký hiệu tắt được gọi là các macro thành các câu lệnh của ngôn ngữ nguồn.
Ngoài ra, chương trình đích được tạo ra bởi trình biên dịch có thể cần phải được xử lý thêm trước khi chúng có thể chạy được. Thông thường, trình biên dịch chỉ tạo ra mã lệnh hợp ngữ (assembly code) để trình dịch hợp ngữ (assembler) dịch thành dạng mã máy rồi được liên kết với một số thủ tục trong thư viện hệ thống thành các mã thực thi được trên máy.
